VERKIEZINGEN 2023


Overzicht van de standpunten van de meest relevante politieke partijen op het gebied van leefstijlpreventie (alcohol en tabak), drugs en gokken voor de Tweede Kamerverkiezingen in november 2023.*

* Als er niets staat, dan is het verkiezingsprogramma nog niet bekend / nog niet gepubliceerd.

  1. BBB
  2. BVNL
  3. CDA
  4. CU
  5. D66
  6. DENK
  7. FvD
  8. GL / PvdA
  9. JA21
  10. NSC (Omtzigt)
  11. Piratenpartij
  12. PvdD
  13. PVV
  14. SGP
  15. SP
  16. Volt
  17. VVD

1. BBB

Bron: https://boerburgerbeweging.nl/verkiezingsprogramma/

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

We zullen de komende 4 jaar moeten investeren in gezondheidszorg en preventie om in de toekomst juist kosten te kunnen besparen. Dat is gezond verstand.

Zorgverzekeraars worden gestimuleerd om meer in te zetten op preventie.

Waardering standpunt:👍

Drugs

Onze samenleving wordt in toenemende mate ondermijnd vanuit de drugscriminaliteit. Het onvoldoende bestrijden van harddrugsgebruik in de steden leidt tot criminele drugsnetwerken op het platteland. We staan voor een harde aanpak van georganiseerde (drugs)criminaliteit om onze samenleving veiliger te maken en criminele netwerken te bestrijden. Het risico op ondermijning, de onderwereld die de bovenwereld overneemt, rechtvaardigt forse ingrepen. Nederland zal geen narcostaat worden.

We intensiveren de samenwerking met Noord- en Zuid-Amerikaanse veiligheidsdiensten om internationale drugsroutes tussen onze landen te ontmantelen en hard aan te pakken.

Om drugscriminaliteit tegen te gaan mogen we niet dogmatisch kijken naar ons drugsbeleid. We willen normalisatie van zowel soft als harddrugs tegengaan, maar de situatie waarin wietverkoop gedoogd wordt terwijl productie verboden is speelt criminelen in de kaart. Voor stappen overwogen worden richting legalisatie van wiet, wacht BBB eerst de resultaten af van het ‘experiment gesloten coffeeshopketen’. Het einddoel moet zijn om drugsbendes hun verdienmodel te ontnemen en verslaving te voorkomen. Legalisatie kan alleen in Europees verband en ruim voldoende politiecapaciteit is een belangrijke basisvoorwaarde, voordat we stappen zetten. De mogelijke baten voor de overheidsfinanciën die hieruit voortkomen moeten altijd ingezet worden om georganiseerde criminaliteit te bestrijden.

Voor ernstige gewelds- en zedenmisdrijven, terroristische misdrijven en georganiseerde (drugs)criminaliteit willen we minimumstraffen invoeren om rechtvaardige en consistente straffen te waarborgen.

Waardering standpunt:👎

Gokken

Geen standpunt.

2. BVNL

Bron: https://bvnl.nl/wp-content/uploads/2023/08/Verkiezingsprogramma-TK2023.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Aandacht voor en inzet op preventieve gezondheidszorg en leefstijl, in plaats van op behandeling en medicatie.

Drugs

Geen standpunt.

Gokken

Geen standpunt.

3. CDA

Bron: https://d14uo0i7wmc99w.cloudfront.net/CDA_ontwerpverkiezingsprogramma%2023-27.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

De afgelopen jaren is er een waar offensief gaande op het gebied van preventie. Van leefstijlpilots tot aan gezonde voedingsprogramma’s. Dat is geweldig. Toch zet de vrijblijvende preventie nog onvoldoende zoden aan de dijk om de samenleving echt in beweging te krijgen. We stoppen met het besteden van geld aan programma’s die niets opleveren en willen een brede evaluatie van de preventieprogramma’s van de afgelopen tien jaar. Bij de evaluatie kijken we ook naar de effectiviteit van directere en meer verplichtende interventies, zoals bewegen op school of het voorzien van voldoende beweging in de Arbowet.

Kinderopvanglocaties, scholen, sportverenigingen en zorginstellingen krijgen middelen om kinderen en jongeren te stimuleren om gezond te eten, niet te roken en meer te bewegen. Dat is goed voor de gezondheid en de leerprestaties. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om het aantal snacklocaties in een wijk beter te reguleren.

De inzet op een gezonde levensstijl is een gedeelde verantwoordelijkheid van overheid, marktpartijen en samenleving. Gezond voedsel moet goedkoper worden en ongezond voedsel duurder. Het CDA is voor heffing van een belasting op suikerhoudende dranken. Deze heffingen worden bij producenten aan het begin van de productieketen geheven. Landen die deze maatregel hebben doorgevoerd zien een vermindering in de suikerinname. Marketing voor ongezonde producten moet zoveel als mogelijk aan banden gelegd moeten worden.

Waardering standpunt:👍

Drugs

We maken een einde aan de naïeve benadering van drugs, drugshandel en ondermijnende criminaliteit. Regels en wetten worden gehandhaafd. Er komt een einde aan het gedoogbeleid van harddrugsbezit en voor coffeeshops komt er een hasjheffing. We investeren in kansen in de kwetsbaarste wijken om jongeren uit de handen van criminelen te houden.

Regels en wetten worden gehandhaafd. Wanneer we dat niet doen, treedt normvervaging op en doen we afbreuk aan de gemeenschap die we samen willen zijn. Er komt een einde aan het gedoogbeleid van harddrugsbezit. We moeten af van de normalisering van drugs(gebruik) en willen de ‘gebruikershoeveelheden’ afschaffen. Gepakt worden met harddrugs levert in ieder geval een boete op. Geen pil wordt gedoogd, ook niet in de grotere steden. Door middel van drugspreventieplannen willen we de samenleving bewust maken van de zware criminaliteit die zich schuilhoudt achter elke gram harddrugs.

We handhaven het illegale karakter van softdrugs en willen de locaties waar coffeeshops gevestigd zijn, herzien. Omdat een joint voor een habbekrats te koop is, terwijl een pakje sigaretten zwaar belast wordt, voeren we naar Duits voorbeeld een hasj-heffing in. Van de opbrengst zetten we 100 miljoen euro in om drugsgebruik te ontmoedigen.

Waardering standpunt:👎

Gokken

Gokaanbieders die de veroorzakers zijn van veel schulden worden zwaarder gereguleerd en belast.

Waardering standpunt:👍

4. ChristenUnie

Bron: https://www.christenunie.nl/blog/2023/09/14/Verkiezingsprogramma-ChristenUnie-Geloven-in-een-verbonden-samenleving

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Nationale preventieakkoord doorzetten.

We breiden het in 2018 gesloten Nationaal Preventieakkoord uit, onder meer naar drugsgebruik en houden vast aan de preventiedoelen voor 2040. Er komt ook structureel geld voor preventiebeleid.

Dring normalisering alcoholgebruik terug.

We willen dat alcohol minder zichtbaar, beschikbaar en betaalbaar wordt. Er komen minimumprijzen per eenheid alcohol en de accijns op alcohol wordt gecorrigeerd voor de inflatie. Er komt een verbod voor fysieke en digitale alcoholreclame. Mengformules en blurring in het aanbod van detailhandel – denk aan het aanbieden van alcohol bij de kapper – blijft verboden. We scherpen de leeftijdscontrole bij online alcoholverkoop aan en maken het niet meer mogelijk om alcohol via ‘buy now pay later’ op de pof te kopen.

Geld naar verslavingspreventie.

Verslavingspreventie moet niet alleen op tabak en alcohol gericht zijn, maar ook op drugs en gokken. Er komt structureel geld voor bewezen effectieve vormen van preventie.

Voorkomen en behandelen van verslaving.

Er komt structureel geld voor verslavingspreventie die bewezen effectief is. Verder willen we de bekendheid van verslavingszorg vergroten, zodat meer mensen de weg naar verslavingszorg vinden. Verslavingszorg- en preventie is breed en gericht op tabak, alcohol, drugs, maar ook op gedragsverslavingen zoals game- of gokverslaving.

Echt kiezen voor een rookvrije generatie.

Roken verwoest de gezondheid van vele Nederlanders en is verslavend. We willen roken stap voor stap uitbannen. Nederland volgt het voorbeeld van Nieuw-Zeeland en verhoogt jaarlijks de leeftijdsgrens voor de aankoop van tabaksproducten. We starten in 2025 met 21 jaar. Daarna stijgt de verkoopleeftijd jaarlijks totdat uiteindelijk niemand meer tabak kan kopen. Als onderdeel hiervan wordt tabak in 2030 alleen nog in speciaalzaken verkocht, trekken we voor alle vormen van tabak de accijns gelijk en verhogen we die jaarlijks met €1,- bovenop de inflatie. We heffen ook accijns op e-sigaretten en soortgelijke producten en maken alle terrassen voor de zomer van 2025 rookvrij. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om de vestiging van nieuwe tabaksspeciaalzaken te verbieden. Producenten en importeurs van nicotineproducten moeten verplicht een percentage van hun winst in een fonds te storten. Dit geld gebruiken we om nicotinegebruik tegen te gaan. Deze maatregelen gelden ook voor e-sigaretten.

Waardering standpunt:👍

Drugs

Een drugsvrije samenleving.

Met het slikken van een pil of het snuiven van een lijn coke, houden drugsgebruikers een wereld van nietsontziende criminaliteit en uitbuiting in stand. Verreweg de meeste ondermijnende criminaliteit hangt samen met drugs. Drugs heeft een verwoestend effect op mensen en is de motor achter de groei van de zware criminaliteit in ons land. We worden geplaagd door drugsdumpingen in woonwijken en natuurgebieden. Decennia van gedogen hebben de problemen verdiept. De ChristenUnie wil een einde maken aan de normalisatie van drugsgebruik en aan de enorme export van drugs vanuit Nederland. De gevolgen hiervan zijn veel te weinig inzichtelijk gemaakt. Of het nu gaat om volksgezondheid, milieuproblemen, de problemen in het landelijk gebied, de kosten van opsporing of de funeste invloed op wijken, het is tijd om een reëel beeld neer te zetten van de gevolgen van drugs. Stevige preventie tegen drugsgebruik is noodzakelijk, naast een actief beleid om te voorkomen dat tieners de stap naar criminaliteit maken. De zware criminaliteit die zich steeds rücksichtsloser bovengronds manifesteert, wordt keihard aangepakt.

Bestrijd normalisering en focus op drugspreventie.

Er komt gerichte drugspreventie en meer aandacht voor de maatschappelijke schaduwkanten van drugsgebruik. Op scholen, onder studenten en andere specifieke doelgroepen en voor ouders. De ChristenUnie is tegen de legalisatie van drugs, omdat dat een normaliserend effect heeft. Coffeeshops worden gesloten en verdwijnen uit het straatbeeld. We stoppen met heilloze wietexperimenten.

Hogere straffen voor zware drugscriminaliteit.

Naar verhouding zijn de straffen voor zware drugscriminelen laag vergeleken met kleinere drugsdelicten. Om de ‘heldenstatus’ van criminelen te bestrijden, zetten we tevens in op afpakbeleid.

Vorm één front tegen drugscriminelen.

We tolereren geen maffiapraktijken in Nederland. Er zijn de afgelopen jaren stappen gezet in het vormgeven van een gezamenlijke en samenhangende aanpak van de georganiseerde drugscriminaliteit. Dit zetten we met volle kracht voort. De politie vormt hierin een belangrijk front, maar de aanpak vergt brede samenwerking: van Rijk tot gemeenten, van Douane tot Belastingdienst, van buurthuizen tot onderwijsinstellingen. Bij de politie wordt verder ingezet op gespecialiseerde teams voor het opsporen en vervolgen van criminele netwerken die de samenleving ondermijnen.

Vergroot de capaciteit voor langdurige onderzoeken.

De strijd tegen de georganiseerde misdaad vraagt een lange adem. We willen niet alleen de loopjongens en de incidenten aanpakken, maar ook meer capaciteit voor langdurige onderzoeken om kopstukken te raken.

Blowverbod in openbare ruimte.

Er komt een blowverbod in openbare ruimtes om het ontmoedigingsbeleid kracht bij te zetten en ter ondersteuning van het lokale beleid.

Blowverbod onder de 21.

Zolang wietverkoop nog gedoogd wordt, gaat een leeftijdsgrens van 21 gelden voor gebruik van wiet.

Wiet is geen souvenir.

Elke gemeente moet verplicht het ingezetenencriterium handhaven. Zolang er nog coffeeshops zijn, verkopen ze alleen aan eigen inwoners. Er is geen ruimte voor verkoop
aan toeristen of dagjesmensen.

Tempo met uitbreiden verbod psychoactieve stoffen.

De trage reactie van de wetgever op toename van lachgas-gebruik leren ons een les. De lijst van verboden psychoactieve stoffen moet continu up to date gehouden worden. Het gebruik ervan is niet onschuldig maar veroorzaakt gezondheidsschade, verkeersongelukken, maatschappelijke overlast en is slecht voor klimaat en milieu.

Maak evenementen drugsvrij.

Op festivals en andere evenementen worden bezit en gebruik van drugs verboden. Gemeenten krijgen de mogelijkheid hier strengere eisen over te stellen aan organisatoren van festivals.

Drugsvrije havens.

We willen af van de instroom van drugs in onze havens. Controles worden niet vooraf bij rederijen bekendgemaakt en enkel schepen vanuit gecertificeerde havens worden toegelaten. Bij maatregelen voor havens betrekken we ook kleinere zeehavens, en havensteden uit andere landen aan de Noordzee.

Waardering standpunt:👎

Gokken

Stop de gokverslavingsindustrie.

Gokken maakt ongelooflijk veel kapot. Het legaliseren van gokken is een grote politieke zeperd geweest. Het heeft geleid tot méér gokkers en gaat onherroepelijk ook leiden tot meer verslaving. Dat raakt niet alleen mensen met een gokverslaving, maar ook hun families, met alle financiële ellende die volgt. De ChristenUnie wil dat er een einde komt aan deze ziekmakende industrie.

Stoppen met gokken.

Gokken jaagt mensen in financiële problemen of zelfs een verslaving onder de valse belofte van een beter leven. Juist de meest kwetsbare mensen in onze samenleving worden het slachtoffer van de gokindustrie. Daarom willen we dat het niet meer wordt toegestaan in Nederland gokken aan te bieden. Dat geldt voor online gokken, gokautomaten, sportweddenschappen en casino’s, maar ook voor andere vormen van gokken zoals commerciële (kras)loterijen. Logische consequentie hiervan is dat dit het einde betekent van Holland Casino en de Nederlandse Loterij, waar Nederland (vrijwel) alle aandelen van bezit.

Een einde aan al die gokreclame.

In aanloop naar een gokvrije samenleving komt er een totaalverbod voor gokreclame, ook voor casino’s en loterijen. Dit verbod gaat ook gelden voor online reclame, (sport)sponsoring en zichtbare verkoop in winkels.

Meer gokpreventie.

We kiezen voor goede preventie, niet door de gokpartijen zelf, maar onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De verplichte afdracht aan preventie door partijen die aan gokken verdienen, wordt verhoogd.

Beloof geen gouden bergen.

Er komt een einde aan de beloftes van miljoenenprijzen bij de zogenaamde “goededoelenloterijen”. Het verplichte percentage dat deze loterijen afdragen aan goede doelen verhogen we tot 90% en gaat ook gelden voor andere loterijen, zoals de Staatsloterij.

Gokleeftijd naar 24 jaar.

Omdat jongeren tot 24 jaar kwetsbaarder zijn voor de verleidende effecten van gokspelletjes en games verhogen we de leeftijdsgrens.

Gamen en gokken blijven gescheiden.

We beschermen onze kinderen door gokelementen zoals loot boxes in online games te verbieden.

Harder optreden door de kansspelautoriteit.

Het toezicht op de gokindustrie moet steviger. De kansspelautoriteit krijgt daarvoor meer wettelijke mogelijkheden en gaat sneller over tot het beboeten van gokbedrijven die de wet overtreden.

Beperk de openingstijden van casino’s bij wet.

Er komt in ieder geval een verbod op 24/7 openstelling. Ook krijgen gemeenten ruimte om verdere grenzen aan openingstijden van casino’s te stellen. Onbeperkte openingstijden zorgen voor een extra risico op verslaving, een toename van probleemgokkers en gokschulden.

Waardering standpunt:👎

5. D66

Bron: https://d66.nl/wp-content/uploads/2023/09/D66_VKP2023_2023-2027.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

De beste kans op een gezond leven bestaat uit goed eten, voldoende bewegen, niet roken en beperkte alcoholconsumptie. Maar op dit moment is onze samenleving zo ingericht dat ongezonde keuzes vaak aantrekkelijk zijn. Fabrikanten stoppen te veel suiker in hun producten en gezonde keuzes zijn moeilijker voorhanden of duurder dan ongezonde alternatieven. D66 wil de gezonde keuze de gemakkelijke keuze maken.

Om gezonde keuzes makkelijker te maken verhogen we de belasting op alcohol, tabak en suiker en schaffen we de btw op groene en fruit af.

We verhogen de accijns op tabak. Voor de verkoop van tabak en rookwaren wordt een vergunning verplicht. Deze vergunning kan alleen worden verleend aan tabaksspeciaalzaken. Daarmee willen we werken aan een rookvrije generatie.

Voor e-sigaretten en voor vapes gaan dezelfde regels gelden als voor gewone sigaretten. We voeren een verbruiksbelasting in op e-sigaretten. Smaakjes worden verboden.

Om gezondheidsschade door meeroken tegen te gaan, gaan we door met het instellen van rook- en vapeverboden in de openbare ruimte, waaronder ook bij sportparken, speelplekken, stadions en rond de ingang van ziekenhuizen en verpleeghuizen.

Alcohol in het verkeer is nog steeds vaak een belangrijke oorzaak van ongevallen met een dodelijke afloop. Daarom is D66 voorstander van een alcoholslot in auto’s van zware overtreders.

Waardering standpunt:👍

Drugs

Het drugsbeleid schiet tekort. Méér bestrijding, méér drugswetten, méér repressie en méér stoere taal gaan het verschil niet maken. Sterker nog, ze leiden tot een oorlog tegen drugs die niet te winnen valt. D66 staat voor een realistisch, menselijk en duurzaam drugsbeleid, op basis van wetenschappelijke inzichten. Daarbij willen we gezondheidsschade door drugs minimaliseren en de veiligheid van de samenleving vooropstellen. Ook moeten we de schade die de productie van drugs aanricht aan het milieu stoppen. Drugscriminaliteit moet streng bestreden worden en voorlichting en preventie zijn cruciaal. Maar stap één is een gereguleerde markt waar dat kan.

Herijk het Nederlandse drugsbeleid.

Gebruik van drugs is nooit zonder risico’s voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid en heeft ook maatschappelijke gevolgen. Maar waar sommige drugs erg schadelijk en verslavend zijn, geldt dat voor andere niet. De manier waarop we ons beleid over drugs en andere verslavende middelen als alcohol en nicotine hebben ingericht, staat niet in verhouding tot de werkelijke schade en het risico op verslaving. D66 wil in kaart brengen wanneer en hoe regulering voor de verschillende middelen mogelijk en verstandig is – en wanneer niet.

Er blijft voldoende aandacht voor voorlichting over de risico’s van drugsgebruik en toegankelijke verslavingszorg.

Na het rapport van de Staatscommissie XTC (MDMA) stellen we een onderzoek in naar de hervorming van het Nederlandse drugsbeleid. Het uitgangspunt is dat we de gezondheidsrisico’s van drugs zo laag mogelijk houden en de gezondheid, veiligheid en het welzijn van onze samenleving als geheel zo goed mogelijk waarborgen.

In afwachting van het rapport van de Staatscommissie pleit D66 ervoor om lokaal een experiment met XTC (MDMA) mogelijk te maken, waarbij de productie en verkoop worden gereguleerd.

In Europees en internationaal verband zet Nederland zich in voor een realistischer en effectiever drugsbeleid dat het voorkomen van gezondheidsschade vooropzet.

D66 wil dat het Drugs Informatie en Monitoring Systeem nieuwe drugs niet alleen test om trends te ontdekken, maar ook gebruikers informeert over de samenstelling en mogelijke risico’s van de drug. Daarom breiden we de testcapaciteit uit.

Doorbreek de impasse van het gedoogbeleid.

Het gedoogbeleid rondom de coffeeshop is onhoudbaar. D66 kiest ervoor om de gehele coffeeshopketen te legaliseren. Zo kunnen we criminaliteit echt bestrijden en beter zicht krijgen op de kwaliteit van cannabis. Daarmee kunnen we de gezondheid van ruim 1,1 miljoen consumenten beter beschermen.

Alle coffeeshops in Nederland moeten legaal kunnen inkopen, leveren en verkopen. Daarbij wordt de softdrugs op kwaliteit getest. Mensen in een coffeeshop moeten weten wat ze consumeren.

Coffeeshophouders moeten terechtkunnen bij de bank voor een zakelijke rekening. Dit is essentieel voor de legale keten.

Op de verkoop van cannabis bij de coffeeshops gaan we btw heffen of voeren we een speciale heffing in. Dat kan als we de verkoop nationaal legaliseren.

Medisch onderzoek naar drugs.

Mensen met psychische of lichamelijke klachten kunnen veel baat hebben bij – met name psychedelische – drugs als medicijn. Zo zijn er naast de bekende positieve effecten van cannabis ook veelbelovende studies naar het behandelen van PTSS met MDMA en de behandeling van depressies met de psychoactieve stof uit paddo’s. Wij willen onderzoek naar de medicinale en therapeutische werking van psychedelica dan ook stimuleren, door barrières weg te nemen en extra financiering ter beschikking te stellen. Hier zullen wij ook de adviezen van de Staatscommissie XTC bij betrekken. Zo maken we veilig therapeutisch gebruik voor meer mensen toegankelijk wordt.

Om de kansen die drugs kunnen bieden in onze reguliere geneeskunde ten volle te benutten, gaan we internationale samenwerking in dit onderzoek stimuleren.

De negatieve medische effecten van drugs worden beter onderzocht, zoals de relatie tussen cannabis en psychoses. Risicogroepen – zoals psychiatrische patiënten en jongeren – beschermen we met effectieve voorlichting.

D66 wil een strategie om onderzoek en zorginnovatie op het gebied van de therapeutische toepassing van psychedelica verder te ontwikkelen.

Waardering standpunt:👍

Gokken

Geen standpunt.

6. DENK

Bron:

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

 

Drugs

 

Gokken

 

7. FvD

Bron: FVD_het_programma_van_hoop_optimisme_en_herstel_2023-2027.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Stoppen met betuttelingsbeleid vanuit de overheid: steun voor Preventieakkoord intrekken. Mensen moeten zelf beslissen hoe ze willen leven.

Waardering standpunt:👎

Drugs

Modernisering drugsbeleid: softdrugs geleidelijk legaliseren, meer aandacht voor verslavingsbehandeling, overlast veel harder aanpakken.

FVD is voor modernisering van het drugsbeleid. Het huidige beleid is mislukt: het kost de politie ontzettend veel tijd en geld, maar is volledig ineffectief. Het staat een effectieve aanpak van gezondheidsproblematiek, criminaliteit en overlast in de weg. Op dit moment is de aanvoer van softdrugs verboden, maar de verkoop is legaal. Deze schizofrene situatie werkt de georganiseerde misdaad in de hand en belemmert effectieve controle op de kwaliteit van cannabis. FVD wil het drugsbeleid moderniseren door softdrugs geleidelijk te legaliseren en door meer aandacht aan preventie en de behandeling van drugsverslaving te besteden. Misbruik en verstoring van de openbare orde door gebruikers moet zwaarder worden bestraft.

Waardering standpunt:👍

Gokken

Geen standpunt.

8. GroenLinks PvdA

Bron: https://groenlinkspvda.nl/verkiezingsprogramma/

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Terugdringen ongezonde reclame.

We stellen een verbod in op reclames voor ongezonde zaken als (online) gokken, alcohol en fastfood. Ook richten we ons op de marketing van ongezonde producten via sociale media. Waar het gaat om de gezondheid van kinderen, treden we hard op tegen influencers die bewust schadelijke producten aanprijzen.

Terugdringen schadelijke producten.

We breiden het aantal rookvrije omgevingen uit en zetten de verhoging van de accijnzen door, ook voor e-sigaretten. Ook zetten we de afbouw van het aantal verkooppunten door en gaan we streng handhaven op de verkoop aan minderjarigen en illegale reclame op sociale media.  Ontmoedigingsbeleid wordt vooral via wetgeving geregeld in plaats van vrijblijvende afspraken met belanghebbende industrieën. Het is voor winkeliers verboden om alcohol te schenken. We stellen grenzen aan de maximale hoeveelheid suiker in producten.

Waardering standpunt:👍

Drugs

Eenduidig drugsbeleid.

Het gebruik en de verkoop van cannabis zijn nu legaal, maar de productie en distributie niet. Dit schizofrene beleid is een voedingsbodem voor criminaliteit en resulteert in geweld, overlast en corruptie. Daarom gaan we de kweek en handel van cannabisproducten legaliseren en reguleren. Gezondheid en veiligheid stellen we voorop in het drugsbeleid. Er komt daarom betere voorlichting met de nadruk op gezondheidsrisico’s. Als in januari het rapport van de Staatscommissie MDMA verschijnt, gaan we aan de slag met de aanbevelingen.

Waardering standpunt:👍

Gokken

Voorkomen van gokverslavingen.

Net als in België voeren we een limiet in van maximaal € 200 die mensen per week mogen inzetten via gokwebsites. Het preventiebeleid van gokbedrijven maken we minder vrijblijvend: vanuit de overheid krijgen de gereguleerde websites een onafhankelijke deskundige toegewezen die het preventiebeleid van de bedrijven controleert. Bedrijven worden verplicht data te delen over problematische spelers. We trekken de licentie van bedrijven in als zij de regels overtreden. We zorgen bovendien dat alle loterijen in Nederland proportioneel gaan bijdragen aan de belastingen. We verhogen de afdracht van de Staatsloterij en zorgen dat de kansspelbelasting voortaan op alle loterijen van toepassing is.

Waardering standpunt:👍

9. JA21

Bron: https://ja21.nl/fileadmin/user_upload/Concept-verkiezingsprogramma.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Hoewel JA21 een gezonde levensstijl en preventie belangrijk vindt, is het niet zaligmakend. Uit onderzoek blijkt dat maximaal 20% van de huidige zorgvraag kan worden voorkomen door preventie. Bovendien kan gezonder ouder worden leiden tot een langere zorgvraag op latere leeftijd.

Waardering standpunt:👎

Drugs

Uitbreiding van het cameratoezicht, wegnemen van juridische belemmeringen voor het maken, opslaan en uitkijken van camerabeelden, fors investeren in geavanceerde surveillancetechnologie om drugssmokkel tegen te gaan.

Waardering standpunt:👎

Gokken

Geen standpunt.

10. Nieuw Sociaal Contract (Omtzigt)

Bron:

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

 

Drugs

 

Gokken

 

11. Piratenpartij

Bron: https://wiki.piratenpartij.nl/tk2023:partijprogramma

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Geen standpunt.

Drugs

Veiligheid is een kerntaak van de overheid. De Piratenpartij wil veiligheid verbeteren door burgerrechten te verstevigen. Een onmiddellijk einde aan de ‘war on drugs’ maakt direct veel capaciteit vrij bij politie, justitie, rechtbank en gevangeniswezen.

De War on Drugs beëindigen.

Criminalisering van drugs is een spectaculaire mislukking van beleid. Er worden meer drugs geproduceerd, verhandeld en gebruikt dan ooit en politie en justitie hebben hun handen er vol aan. De war on drugs is ontstaan na de drooglegging. Toen die hopeloos mislukte, ging de Amerikaanse overheid andere drugs verbieden, zoals opium, cannabis en cocaïne, en sleepte landen als Nederland hierin mee. Tijdens de Vietnamoorlog werd dit geïntensiveerd. De strategie was vooral gericht tegen linkse antioorlogsactivisten en de zwarte bevolking door ze met drugs te associëren, en die dan zwaar te criminaliseren.

De Piratenpartij wil een rationeler en humaner drugsbeleid, door de middelen veiliger te maken en verslaafden hulp te bieden in plaats van straf. Zo spelen we capaciteit vrij bij politie en justitie om achter moordenaars, dieven en verkrachters aan te gaan.

Drugsbeleid.

De strijd tegen drugs richt meer schade aan dan de middelen zelf. Als we goed kunnen omgaan met één van de meest schadelijke drugs, namelijk alcohol, dan moet het met andere middelen ook mogelijk zijn. De Piratenpartij wil een rationeler en humaner drugsbeleid, cannabis legaal, en overige drugs decriminaliseren en reguleren.

Drugsverdragen op basis van wetenschap.

De meeste internationale verdragen met betrekking tot de voorbereiding, bewerking en consumptie van psychoactieve stoffen zijn verouderd en niet gebaseerd op wetenschappelijke feiten. Wetenschappelijk bewijs suggereert bijvoorbeeld dat legalisatie van cannabis minder schadelijk is voor mens en maatschappij dan een verbod. Internationale drugsverdragen zijn in strijd met mensenrechtenverdragen: drugsverboden belemmeren de medische toepassing van de middelen. In Nederland lopen veel zieke mensen het risico op een strafblad of huisuitzetting, puur omdat hun medicijn bestreden wordt.

Legaliseren cannabis.

De wietproef is overbodig. Coffeeshops blijken tot de vitale sectoren te horen, sinds ze na 24 uur lockdown weer open gingen. Internationale of Europese verdragen zijn geen belemmering voor legalisatie van cannabis gezien de voorbeelden in het buitenland waaronder de VS en Luxemburg.

Overige drugs reguleren op basis gezondheidsrisico.

Middelen die bij verantwoord gebruik relatief onschadelijk zijn, dienen gelegaliseerd te worden. Verkoop kan plaatsvinden via speciaalzaken met opgeleid personeel, zoals bijvoorbeeld een smartshop.

Hoewel drugsverboden contraproductief zijn, hoeven niet alle middelen vrij verkrijgbaar te zijn, zolang ze maar wel op een veilige manier beschikbaar zijn. Bijvoorbeeld heroïne kan beter verstrekt worden via een apotheek. Bezit en gebruik wordt niet meer bestraft.

Waardering standpunt:👍

Gokken

Geen standpunt.

12. PvdD

Bron: https://assets.partijvoordedieren.nl/assets/sites/Ontwerpverkiezingsprogramma-Partij-voor-de-Dieren-Tweede-Kamer-2023.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Het huidige preventieakkoord is een convenant waaraan de voedingsindustrie heeft meegeschreven, met als gevolg dat er te weinig verandert. Gezondheidsdoelen worden wettelijk verankerd, zodat het behalen ervan niet meer vrijblijvend is. Aan de hand van deze doelen kan bekeken worden of extra (preventie)beleid nodig is én of ander beleid een verslechtering van de gezondheid veroorzaakt.

Het zorgstelsel en de bijbehorende vergoedingen van verzekeraars zijn te veel gericht op operatie, behandeling en medicatie. Vergoedingen voor preventie – zoals de diëtist, verslavingszorg en hulp bij stoppen met roken – blijven in het basispakket en worden volledig vergoed. Zorgverzekeraars gaan meer preventiemaatregelen vergoeden: we richten het zorgsysteem beter in op hulp en begeleiding om de eigen gezondheid te versterken.

We lichten jongeren al op jonge leeftijd meer en beter voor over de schadelijke effecten van alcohol en blijven streng handhaven op de leeftijdsgrens van 18 jaar. Reclames voor alcohol worden verboden. ‘Mengformules’ zoals een wijntje bij de kapper blijven niet toegestaan.

We werken toe naar een rookvrije generatie. De verkoop van (e-)sigaretten en andere tabaksproducten wordt vergunningplichtig en kan alleen nog in tabakszaken. De prijzen worden substantieel verhoogd.

Waardering standpunt:👍

Drugs

Gebruik en de productie van softdrugs wordt gelegaliseerd, zodat teelt legaal wordt en er accijns over kan worden geheven. De overheid zorgt voor goede voorlichting over het gebruik van softdrugs. Jongeren en volwassenen worden indringend voorgelicht over de impact van (synthetische) drugs op hun gezondheid, het milieu en criminaliteit. Er komen geen nieuwe coffeeshops in de buurt van scholen.

Waardering standpunt:👍

Gokken

Geen standpunt.

13. PVV

Bron:

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

 

Drugs

 

Gokken

 

14. SGP

Bron:

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

 

Drugs

 

Gokken

 

15. SP

Bron: https://www.sp.nl/sites/default/files/verkiezingsprogramma.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

De sociaaleconomische gezondheidsverschillen gaan we verkleinen. Door meer in te zetten op preventie, onder meer door het stimuleren van sport en bestrijding van overgewicht. Preventieve middelen waarvan de effectiviteit is aangetoond komen voortaan in het verzekerde pakket.

Waardering standpunt:👍

Drugs

De teelt en de verkoop van softdrugs voor Nederlandse gebruikers gaan we reguleren en legaliseren. Dit is de meest effectieve manier om drugscriminaliteit tegen te gaan. Zo kunnen we ook de veiligheid van softdrugs beter controleren en belasting innen bij een miljardenindustrie. Alle drugsgebruik ontmoedigen we, maar gebruikers van softdrugs criminaliseren we niet. We willen structureel onderzoek naar de schade van drugs, om de lijst met verboden harddrugs actueel te houden.

Waardering standpunt:👍

Gokken

We willen niet dat Nederland een Las Vegas aan de Noordzee wordt en stellen daarom veel strengere eisen aan het gokken. Op ons initiatief is er een verbod gekomen op reclames voor online gokken. Waar mogelijk gaan wij dit verbod uitbreiden. Holland casino en de nationale loterijen blijven in handen van de overheid en streven niet langer naar groei en het aantrekken van nieuwe klanten.

Waardering standpunt:👍

16. Volt

Bron: https://voltnederland.org/verkiezingsprogramma-tweede-kamer-2023

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Armoedebestrijding wordt onderdeel van het Preventieakkoord. Volt wil dat sociale problematiek als armoede, huisvestingsproblemen en huiselijk geweld ook meegenomen worden in het Nationaal Preventieakkoord, dat nu vooral gericht is op het terugdringen van roken, alcoholmisbruik en overgewicht.

We realiseren de Rookvrije Generatie zo snel mogelijk, voor zowel tabak als vapes. We verhogen accijnzen, weren lobbyisten van de nicotine-industrie en verplichten importeurs van nicotineproducten een percentage van hun winst in een nicotinefonds te storten, dat kan worden aangewend om nicotinegebruik tegen te gaan.

We verminderen overmatig alcoholgebruik door de zichtbaarheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid te verminderen, onder andere door alcohol geheel uit supermarkten te weren.

We breiden de wettelijke taak van preventie bij gemeenten uit en verankeren deze beter, zodat er meer aandacht komt voor een gezond leven, een gezonde leefomgeving en vroegsignalering. Daarvoor moet 1 procent van de zorgbegroting extra overgeheveld worden naar gemeenten.

Waardering standpunt:👍

Drugs

We herzien het huidige drugsbeleid. Gezondheid en veiligheid van mensen komen centraal te staan. Volt wil bovendien nader onderzoeken of en, zo ja, hoe we bepaalde drugs, zoals xtc, kunnen legaliseren en reguleren. Daarom willen we onderzoek zoals de gedaan bij de “xtc-winkel” in Utrecht verder uitrollen. Ook willen we gecontroleerde decriminalisering van specifieke drugs, naar Portugees voorbeeld. Dit heeft veel positieve consequenties, waaronder het besparen van kosten.

Waardering standpunt:👍

Gokken

We plaatsen een verbod op gokreclames.

Waardering standpunt:👍

17. VVD

Bron: https://www.vvd.nl/wp-content/uploads/2023/09/Verkiezingsprogramma-VVD-2023-2027.pdf

Leefstijlpreventie (alcohol en tabak)

Een gezond leven.

We stimuleren gezonde keuzes en ontmoedigen ongezonde keuzes, zonder mensen in hun vrijheid te beperken. We maken bindende afspraken met producenten en supermarkten over het gezonder maken van voeding. Marketing van ongezonde producten gericht op kinderen beperken we. Bij roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik nemen we gerichte maatregelen zoals ‘welzijn op recept’, bij risicogroepen. We willen een Europese aanpak tegen misleidende trucjes als de ‘sjoemelsigaret’. Drugsgebruik wordt ontmoedigd, onder meer door voorlichting waarbij we samenwerken met maatschappelijke partners en werkgevers.

Mengformules.

Ondernemers moeten de volledige ruimte krijgen om hun creativiteit te benutten. Op dit moment is dat echter niet zo, omdat ondernemers beknot worden door regelgeving. Zo mag een restaurant nu bijvoorbeeld geen kookboeken verkopen. Daarom gaan we ervoor zorgen dat mengformules worden toegestaan.

Waardering standpunt:👎

Drugs

Voorlichting over drugs(criminaliteit).

Een effectieve preventieaanpak betekent ook dat de overheid drugsgebruikers wijst op hun eigen verantwoordelijkheid. Veel drugsgebruikers zijn zich er niet bewust van dat hun vraag een aanbod in stand houdt in een business die gerund wordt door meedogenloze criminelen. Hier is een actieve voorlichtingscampagne voor nodig, waarbij samengewerkt zal moeten worden met maatschappelijke partners en werkgevers.

Aanpak logistieke knooppunten.

We gaan door met de investeringen in grote en kleine zeehavens en vliegvelden en betrekken het bedrijfsleven hier intensief bij. Als het nodig is, zullen we vaker gebruik maken van de inzet van camera’s en meer gegevensuitwisseling. Om mensen werkzaam in kwetsbare sectoren weerbaarder te maken worden meer drugscursussen op werk gegeven en is er een zero tolerance beleid op werkplekken die gevoelig zijn voor corruptie.

Internationaal offensief.

We gaan intensiever samenwerken binnen Europa, met landen in Zuid-Amerika waar drugs vandaan komt en met landen als de Emiraten, Turkije en Marokko waar geld wordt witgewassen. We bevorderen de inzet van politieliaisons op ambassades.

Verzwaren van de straffen voor grote criminelen.

Er komen in beperkte gevallen minimumstraffen voor zware misdrijven. Ook de maximumstraffen voor zware drugsgerelateerde delicten worden fors verhoogd. Daarnaast wordt de verjaringstermijn bij de tenuitvoerlegging van straffen afgeschaft. Er komt ook een verhoging van maximale straffen in het adolescentenrecht. Ook bij andere straffen kijken we of deze nog afschrikwekkend genoeg zijn.

Alle uithalers moeten worden gestraft.

Uithalers worden beschouwd als onderdeel van een crimineel netwerk. De uithalerswet is al aangepast maar wordt verder versterkt, zodat alle uithalers van tevoren weten dat ze forse celstraffen zullen krijgen.

Drugs.

We wachten de resultaten van de experimenten gesloten coffeeshopketen af, voordat we een definitief besluit nemen over het vervolg hiervan.

Waardering standpunt:👎

Gokken

Geen standpunt.

 

PEILINGEN 2023